Luật Khí hậu thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghiệp pin non trẻ tại Mỹ

Trước khi gặp phải sự cạnh tranh về giá nguyên liệu từ các nguồn nước ngoài, Bang Bắc Carolina (Mỹ) đã từng cung cấp lượng lớn lithium – một chất quan trọng trong sản xuất pin xe điện (EV) – cho toàn thế giới.

Với tham vọng giành lại quyền kiểm soát thị trường từ Trung Quốc và xây dựng hệ sinh thái EV, Mỹ đang đầu tư xây dựng các nhà máy trong nhiều lĩnh vực, từ nhà máy sản xuất than chì, tinh chế coban đến siêu nhà máy pin. Theo đó, tập đoàn hóa chất Livent vừa hoàn tất việc mở rộng nhà máy lọc lithium hydroxit ở thành phố Bessemer, Bắc Carolina. Dự án sẽ làm tăng năng lực sản xuất lithium hydroxit của Mỹ lên lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ pin lithium-ion được sử dụng cho xe điện.

Theo công ty tư vấn Rho Motion, các doanh nghiệp chế biến nguyên liệu đang tự định vị lại mình trong chuỗi cung ứng cho thị trường xe điện sắp bùng nổ. Doanh số bán xe điện tại Mỹ được dự báo sẽ tăng hơn gấp đôi vào năm 2025, đạt gần 2,5 triệu xe. Đến năm 2030, Tổng thống Joe Biden muốn một nửa doanh số bán xe ở Mỹ là xe điện.

Chính quyền tổng thống Biden đang nỗ lực xây dựng một chuỗi cung ứng pin dành riêng cho nước Mỹ. Qua đó, tổng thống cũng mong muốn đạt được đồng thời 3 mục tiêu: chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy việc làm trong ngành sản xuất và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, quốc gia hiện đang thống trị thị trường.

Để làm được điều này, Tổng thống Biden đã ký ban hành đạo luật về khí hậu lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ được biết đến với tên gọi là đạo luật Giảm lạm phát  (IRA). Đạo luật đưa ra các ưu đãi về thuế hấp dẫn với các công ty phát triển mỏ, các cơ sở chế biến, nhà máy pin và nhà máy EV nội địa.

Benchmark Mineral Intelligence, một tổ chức có trụ sở tại Luân Đôn chuyên cung cấp thông tin cho chuỗi cung ứng pin lithium-ion cho xe điện, cho biết, đạo luật đã thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư vào ngành pin của Hoa Kỳ. Kể từ khi IRA được ban hành hồi tháng 8 năm 2022, các công ty đã cam kết đầu tư khoảng 13,5 tỷ đô la, so với chỉ 7,5 tỷ đô la của ba tháng trước đó. Các nhà phân tích tại Cowen, một công ty dịch vụ tài chính của Mỹ, cũng ước tính, hơn 91 tỷ đô la sẽ được bơm vào ngành công nghiệp pin của đất nước này trong thập kỷ tới.

Sarah Morgan, giám đốc điều hành M&A và thực hành thị trường vốn tại công ty luật Vinson và Elkins cho biết: “Trước đây, nhiều doanh nghiệp còn đắn đo với việc sản xuất lithium trong nước vì nhiều lý do, nhưng các khoản tín dụng từ đạo luật IRA sẽ khiến việc sản xuất nội địa này hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Bên cạnh gói hỗ trợ từ đạo luật IRA, Chính phủ cũng có nhiều biện pháp khác nhằm thúc đẩy phát triển pin cho xe điện. Sau khi Luật Cơ sở hạ tầng được thông qua vào năm ngoái, chính quyền Hoa Kỳ đã tài trợ 2,8 tỷ đô la cho khoảng 20 công ty để xây dựng chuỗi cung ứng pin, từ nhà máy lọc lithium đến sản xuất than chì. Giới quan chức dự kiến, nếu có các quỹ đầu tư tư nhân cùng tham gia, tổng vốn đầu tư cho lĩnh vực này sẽ đạt 9 tỷ đô la.

Tập đoàn hóa chất Solvay và Orbia là một trong số những công ty được tài trợ theo chính sách thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng cho EV nói trên. Doanh nghiệp đã có kế hoạch xây dựng một nhà máy florua polyvinylidene trị giá 850 triệu đô la ở Georgia vào năm 2026. Sau khi hoàn thành cơ sở sản xuất tại đây, Hoa Kỳ sẽ có thêm một mắt xích mới trong chuỗi cung ứng xe điện của mình.

Ilham Kadri, giám đốc điều hành của Solvay nói với Financial Times: “Thời của Hoa Kỳ đã tới”. Bà chia sẻ thêm, Hoa Kỳ quyết liệt hơn châu Âu rất nhiều trong việc hỗ trợ phát triển chuỗi cung ứng pin trong nước. “Về mặt địa chính trị, khác biệt nằm ở chỗ là Mỹ đã bắt đầu hỗ trợ sản xuất và bản địa hóa nguồn cung cấp pin.”

Biden chia sẻ: “Trung Quốc đã chiếm được một thị phần đáng kể sau khi giảm trợ cấp hàng hóa và áp dụng các biện pháp thương mại bất công với các công ty của Mỹ. Hôm nay, chúng tôi, với mục tiêu rõ ràng và hành động kiên định, đang cố gắng để giành lại thị phần và chắc chắn sẽ trở lại cuộc đua cung ứng pin này một cách thật huy hoàng.”

Để giảm sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào coban của Trung Quốc, nhà phát triển dự án EVelution Energy đang xây dựng một nhà máy lọc dầu trị giá 150-200 triệu đô la ở Arizona. Nhà máy này được kỳ vọng có thể đáp ứng 40% nhu cầu cho sản xuất xe điện trong nước vào năm 2027 và sử dụng nguyên liệu của nhà kinh doanh hàng hóa toàn cầu Trafigura.

Socrates Economou, người đứng đầu bộ phận kinh doanh niken và coban tại Trafigura, cho biết: khoản tài trợ 7,5 tỷ đô la từ Đạo luật giảm lạm phát đang phát đi một thông điệp hành động mạnh mẽ tới các công ty ô tô và nhà cung cấp của họ – nhưng chắc phải một thời gian nữa, chúng ta mới thấy được những tác động rõ ràng của chính sách.

“Ngay từ đầu, đạo luật Giảm lạm phát đã nhấn mạnh các mục tiêu mà Hoa Kỳ muốn đạt được. Chính quyền sẽ có thưởng cho các sản phẩm hoặc nguồn cung cấp không đi qua Nga hay Trung Quốc. Các nguồn thay thế từ Châu Âu có thể sẽ tăng lên, nhưng cũng phải sau 2 đến 3 năm nữa mới bắt đầu.

Các quy định về nguồn cung ứng nội địa này của Mỹ đã tạo ra căng thẳng thương mại với đồng minh Hàn Quốc cũng như EU. Quan điểm của họ là, các khoản tín dụng thuế từ IRA vi phạm các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới.

Một số người lại cho rằng, nhu cầu xe điện tăng lên sẽ thu hút đầu tư vào lĩnh vực này, ngay cả khi không có sự hỗ trợ của chính phủ. Graves tại Livent cho biết: “Rất nhiều người đã quyết định đầu tư từ 4 năm trước. Tôi nghĩ họ đã có những suy tính trước khi chính phủ có chính sách hỗ trợ.”

Cowen dự đoán, vào năm 2031 và trước khi các khoản tín dụng thuế từ IRA hết hạn, Hoa Kỳ sẽ sản xuất được khoảng 920 gigawatt giờ pin mỗi năm. Các nhà máy tại châu Âu sẽ đạt tổng công suất 1.186 GWh vào cùng thời điểm. Trong khi đó, Trung Quốc vẫn sẽ dẫn đầu thị trường với công suất 5.153 GWh.

Dữ liệu từ S&P Global Commodity Insights, công ty tư vấn và đánh giá thị trường năng lượng từ Anh thông tin, công suất sản xuất pin của Hoa Kỳ chỉ tính riêng trong năm nay đạt 338 GWh, nhiều hơn công suất cả bốn năm trước cộng lại.

Sanjiv Malhotra, giám đốc điều hành của Sparkz, công ty đang xây dựng một nhà máy pin ở vùng nông thôn Tây Virginia cho biết: Bằng cách thông qua IRA và đạo luật cơ sở hạ tầng, chính quyền Biden về cơ bản sẽ giải quyết được vấn đề về chuỗi cung ứng cho xe điện.

Bà Malhotra dự báo, “Có một cuộc đua đang diễn ra về xe điện . . . và nếu Hoa Kỳ muốn dẫn đầu, họ chỉ có ba đến năm năm tới để thực hiện. Còn nếu họ vẫn tiếp tục phụ thuộc pin vào Trung Quốc, tôi nghĩ về cơ bản họ có thể tạm biệt cuộc đua này ngay từ bây giờ.”

(Theo Financial Times)

Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này: Đăng nhập.