Tại sao Mỹ chưa có đủ các trạm sạc xe điện?

Mô hình kinh doanh bộ sạc xe điện gặp nhiều vấn đề đang là một trong những rào cản lớn nhất trong quá trình phổ biến các phương tiện chạy điện.

Chính phủ đang đầu tư hàng tỷ đô la vào việc phát triển mạng lưới sạc xe điện dọc các tuyến đường cao tốc. Nhưng các doanh nghiệp không chắc họ có thể kiếm lời và thực tế là ngành dịch vụ sạc xe mới phát triển còn đang rất lộn xộn. 

Các công ty tiện ích (các công ty thường cung cấp điện, nước, gas cho người dân) và trạm xăng đang tranh giành quyền sở hữu và vận hành các bộ sạc EV. Các bang vùng nông thôn dự kiến một số trạm sạc có thể hoạt động thua lỗ trong hơn một thập kỷ. Các doanh nghiệp non trẻ mới bắt đầu cung cấp dịch vụ sạc còn loay hoay trong việc đảm bảo chất lượng thiết bị.

Chất lượng của hệ thống trạm sạc hiện tại vẫn chưa được thống nhất: Những người ủng hộ xe điện cho biết, nhiều tài xế chỉ hài lòng nếu việc sạc EV diễn ra nhanh chóng và dễ dàng như đổ xăng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp quan tâm đến việc kinh doanh dịch vụ sạc xe chia sẻ, họ không thể kiếm lợi nhuận nếu số lượng người sử dụng xe điện trên đường phố không đủ lớn.

Tại Mỹ, chỉ khoảng 1% người lái xe đang sử dụng xe điện, nhưng các hãng sản xuất ô tô đang kỳ vọng doanh số bán xe điện sẽ tiếp tục tăng lên. Để giải quyết “nỗi lo xe hết điện trong các chuyến đi dài” của nhiều tài xế, các chuyên gia trong ngành gợi ý: Hoa Kỳ cần lắp đặt thêm thật nhiều bộ sạc nhanh. Quá trình sạc này có thể mất từ 20 phút đến một giờ tùy thuộc vào loại xe.

Có hơn 145.000 địa điểm để tiếp nhiên liệu cho một chiếc xe xăng trên toàn Hoa Kỳ. Trong khi đó, theo nhóm nghiên cứu Atlas Public Policy, số lượng các điểm sạc EV nhanh hiện chỉ đạt 11.600 điểm.

Từ năm 2012, một nhà sản xuất ô tô điện của Mỹ đã xây dựng một mạng lưới gần 16,000 điểm sạc cho riêng phương tiện của hãng đó. Hầu hết các hãng xe điện khác còn chờ đợi những biện pháp và hành động từ phía chính phủ và các công ty tư nhân. Một vài trường hợp lại tiến hành đầu tư vào các công ty sạc EV.

Chính quyền Biden và Quốc hội muốn đẩy nhanh quá trình đất nước chuyển sang sử dụng điện làm nhiên liệu. Luật thuế và khí hậu năm nay, còn được gọi là Đạo luật giảm lạm phát, sẽ cung cấp thêm nhiều khoản tín dụng thuế để khuyến khích các doanh nghiệp lắp đặt bổ sung những bộ sạc. Các quan chức về ngân sách ước tính, khoảng 1,7 tỷ USD tín dụng thuế cho bộ sạc điện hoặc thiết bị sử dụng nhiên liệu thay thế khác sẽ được cung cấp trong vòng 10 năm.

Căng thẳng đã nổ ra giữa các doanh nghiệp như trạm xăng, cửa hàng tiện lợi, bến xe tải và các công ty tiện ích về việc ai sẽ cung cấp dịch vụ sạc điện cho tài xế và ai sẽ thanh toán hóa đơn cho cơ sở hạ tầng tốn kém đã xây dựng trước đó.

Nhiều công ty tiện ích độc quyền muốn sở hữu và vận hành bộ sạc để mở rộng hình thức bán điện sang một thị trường mới. Họ có lợi thế cạnh tranh bởi vì, được sự chấp thuận của nhà nước, họ có thể chuyển chi phí cơ sở hạ tầng và năng lượng cho người tiêu dùng dịch vụ, giống như cách họ làm đối với dây điện hoặc sản xuất điện mới.

Tại Minneapolis, Channing Smith, người sở hữu một trạm xăng và siêu thị tiện lợi, cho biết: đề xuất của công ty tiện ích sẽ xóa bỏ thị trường cạnh tranh của sạc xe. Xcel Energy đã yêu cầu các cơ quan quản lý cho phép họ xây dựng, sở hữu và vận hành 730 điểm sạc nhanh vào năm 2026 – tương đương khoảng 45% thị trường sạc nhanh theo dự kiến của Minnesota. Chi phí 193 triệu USD sẽ được trả dần bởi những người tiêu dùng.

Theo dữ liệu của chính phủ, khu vực Minnesota đang thiếu các bộ sạc trầm trọng – chỉ có 55 địa điểm cho phép mọi lái xe đến sạc nhanh. Xcel nói với các cơ quan quản lý hồi tháng 8: “Chúng tôi vẫn chưa thấy thị trường tự do lấp đầy những thiếu hụt về trạm sạc ở một số khu vực đặc biệt”.

Tim Echols, một người ủng hộ EV và là đảng viên Cộng hòa đang làm việc trong ủy ban tiện ích của Georgia, cho biết các công ty tiện ích sẽ phải sở hữu và vận hành một số thiết bị. Ông nói, “Trong một khu vực khó kiếm lời từ dịch vụ sạc xe, còn ai khác sẽ phải lắp đặt trạm sạc điện?”.

Các quan chức tại bang Maine cho biết, chính phủ cần trợ cấp hoạt động cho một số điểm sạc vì chúng có thể không sinh lời trong một thập kỷ. Luke Reiner, giám đốc giao thông tại bang Wyoming, chia sẻ: các trạm sạc “có thể sẽ gặp khó khăn về mặt kinh tế ngay cả ở các trung tâm dân cư trong tiểu bang, chứ chưa nói đến các khu vực nông thôn”.

Ngoài ra, các trạm sạc EV ở xa còn phải đối mặt với nhiều khó khăn để duy trì thiết bị hoạt động. Khi bộ sạc bị hỏng, các kỹ thuật viên có thể phải lái xe mất hàng tiếng đồng hồ để đến sửa.

Chính quyền Biden sẽ yêu cầu các quỹ quản lý bộ sạc phải hoạt động và luôn sẵn sàng trong ít nhất 97% khoảng thời gian. Nhiều nghiên cứu cùng kết luận, ngành công nghiệp sạc xe điện còn một chặng đường dài đầy khó khăn phía trước phải vượt qua.

Nhiều thiết bị tại trạm sạc EV thường xuyên bị hỏng. Cổng kết nối giữa ô tô và bộ sạc, giữa bộ sạc và công ty vận hành với hệ thống thanh toán có thể không đảm bảo hoạt động. Đôi khi, một con ong bắp cày chui vào bánh răng và xây tổ trong đó. Kẻ xấu có thể tấn công, nhét kẹo cao su vào đầu đọc thẻ tín dụng và đập phá máy móc.

 Một nghiên cứu về tài xế EV của J.D. Power được công bố vào tháng 8 phát hiện, cứ năm chủ sở hữu thì có một người không thể sạc điện cho phương tiện của mình mặc dù đã rất cố gắng. Một nghiên cứu năm 2022 do Đại học California Berkeley chủ trì đã thử nghiệm tất cả 657 bộ sạc nhanh EV công cộng ở Khu vực Vịnh San Francisco và nhận thấy, hơn một phần tư bộ sạc không hoạt động.

Jonathan Levy, giám đốc của mạng sạc EVgo Inc, bày tỏ: “Chúng tôi sẽ cố gắng làm tốt hơn với tư cách là một ngành dịch vụ để đảm bảo rằng mỗi khi khách hàng cần đến bộ sạc cho EV, nó sẽ hoạt động ổn định.”

Rủi ro đối với các nhà sản xuất ô tô là nhóm những người chấp nhận sự đổi mới sớm sẽ chấp nhận và bỏ qua cho sự bất tiện, trong khi thị trường đại chúng thì không.

Spencer Reeder, giám đốc phụ trách các vấn đề chính phủ và tính bền vững của Audi Hoa Kỳ chia sẻ, “Tôi sẽ lái xe đến trạm sạc tiếp theo nếu bộ sạc ở vị trí hiện tại không hoạt động vì tôi cam kết và tin tưởng vào tương lai của công nghệ sạc xe mới.”

(Theo Fox Business)

Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này: Đăng nhập.