Xe điện mang lại lợi ích gì cho các nước đang phát triển?

Ô tô điện đang là chủ đề được nói đến nhiều hiện nay và đây cũng là loại phương tiện đang được nhiều người trên thế giới bỏ tiền ra mua.Trên 6 triệu xe điện được bán ra trong năm 2021, tăng gấp đôi so với năm 2020. Khi các chính phủ đưa ra nhiều chính sách ưu đãi cho xe điện, phương tiện này đang trở thành một sự bình thường mới tại các thị trường lớn trên toàn cầu. Điều này liệu có đang diễn ra tương tự tại các nước đang phát triển?

Cho đến nay, giá xe điện ở mức cao vẫn là yếu tố hạn chế phần lớn doanh số bán hàng ở nhiều nơi như Trung Quốc, châu Âu và Mỹ. Tại những thị trường này, xe điện đang ngày càng được củng cố như là cách để người tiêu dùng có tư duy tiến bộ và các chính phủ làm cho cuộc sống có trách nhiệm hơn với biến đổi khí hậu. Đây là điều quan trọng, bởi vì lĩnh vực giao thông chiếm tới 20% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trên toàn cầu. Tỷ lệ này đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt là từ các nước đang phát triển.

Khi tốc độ đô thị hóa tại các nước đang phát triển diễn ra nhanh chóng, nhu cầu di chuyển cũng tăng theo. Nếu không có chiến lược rõ ràng cho giao thông bền vững, dễ tiếp cận, an toàn và có giá cả phải chăng, thế giới có nguy cơ sử dụng nhiều phương tiện động cơ đốt trong tham gia giao thông hơn so với ngưỡng mà khí hậu có thể chịu đựng được.

Cho đến nay, các nhà phê bình đã  đưa ra những lập luận phản bác có cơ sở chắc chắn chống lại việc sử dụng xe điện tại các nước đang phát triển. Về giá cả? Quá cao.Về công nghệ? Quá phức tạp.Khả năng sạc điện? Quá hạn chế.Tuy nhiên, nghiên cứu mới từ Ngân hàng thế giới (WB) cho thấy đã đến lúc cần xem xét vấn đề này một cách cụ thể hơn.

Phân tích mới đối với 20 nước đang phát triển cho thấy, một đề án kinh tế mạnh mẽ và có khả năng cải thiện, thúc đẩy sử dụng xe điện tại nhiều quốc gia. Đối với một số loại phương tiện, đặc biệt là xe bus điện, xe điện 2 bánh và xe điện 3 bánh, việc tiết kiệm được chi phí nhiên liệu và bảo trì có thể bù đắp cho giá mua ban đầu cao hơn. Ngoài ra, khi các lợi ích về mặt môi trường và sức khỏe có được từ việc giảm được khí thải giao thông, có thể lượng hóa thành tiền, cán cân thậm chí còn nghiêng về phía ủng hộ cho việc đưa nhiều xe điện hơn vào hệ thống giao thông của các nước đang phát triển.

Xe điện là một món hời? Phép toán này áp dụng chủ yếu cho xe bus điện cũng như xe hai và ba bánh. Xe bus đi được quãng đường xa hơn với sức chứa nhiều hơn và tập trung hóa hạ tầng sạc điện, khiến loại phương tiện này trở thành một lựa chọn hấp dẫn đối với các chính phủ vốn đang phải đau đầu đi tìm lời giải cho bài toán cải thiện giao thông công cộng cơ bản và giảm lượng khí thải carbon. Xe điện 2 bánh và 3 bánh có nhiều ứng dụng thú vị, từ khả năng kết nối chặng cuối ở những nơi phương tiện công cộng không tiếp cận được, giao hàng chặng cuối và chuyên chở cá nhân.  Những chiếc xe đạp điện, xe máy điện và xe ba bánh này có giá cả tương đương với các loại xe chạy bằng khí đốt có chức năng tương tự. Các phương tiện này cũng dễ dàng bảo trì hơn cho người tiêu dùng, và chúng là tiền đề tạo nên thói quen đã tồn tại ở nhiều nơi trong một thời gian dài.

Kết hợp nhiều giải pháp đi lại bằng điện trong hệ thống giao thông hiện đại, mang lại rất nhiều lợi ích cho các nước đang phát triển. Điều này đặc biệt đúng khi xe điện được kết hợp với nhiều chiến lược tổng thể vì giao thông bền vững, trong đó bao gồm nỗ lực thúc đẩy các thành phố được quy hoạch cẩn thận, giao thông công cộng được cải thiện cũng như đi lại chủ động và tiện lợi. Mặc dù xe điện không giải quyết được tất cả các vấn đề về giao thông, như tai nạn đường bộ hay tắc đường, song việc triển khai các phương tiện này phù hợp với các mục tiêu phát triển lớn hơn. Sử dụng xe đạp điện, xe máy điện có thể là cách tiết kiệm chi phí để người dân sống ở những khu vực xa xôi có thể di chuyển và kết nối với các cơ hội cũng như các dịch vụ quan trọng. Chuyển đổi các phương thức giao thông truyền thống sang các lựa chọn thay thế bằng điện có thể cải thiện chất lượng không khí trong khu vực. Và, sử dụng xe điện có thể tăng thêm một lớp đảm bảo an ninh năng lượng cho các quốc gia thường xuyên phải đối mặt với tình trạng giá dầu và khí đốt không ổn định ,ảnh hưởng nặng nề đến khách hàng.

Ngân hàng thế giới – WB đang tích cực hợp tác với các đối tác triển khai những giải pháp này trên khắp thế giới.WB hiện cũng hợp tác với chính phủ Ấn Độ nhằm hỗ trợ những nỗ lực của nước này trong việc mua 50.000 xe bus điện trong vòng một thập kỷ tới.  Những  dự án này được xây dựng dựa trên thành công đã được ghi nhận tại nhiều nơi như Santiago de Chile, thành phố đã đầu tư vào 800 chiếc xe bus điện, cùng kế hoạch mua thêm 1.000 chiếc nữa trong vòng 6-7 tháng tới. Chile coi xe bus điện là thành phần không thể thiếu trong lộ trình trung hòa carbon hoàn toàn của quốc gia này vào năm 2050.

Các phương tiện chở khách chạy bằng điện được đưa vào rộng rãi tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và châu Âu. Tuy nhiên ,tại các nước đang phát triển mức độ áp dụng vẫn còn thấp. Một nghiên cứu thực hiện tại 20 quốc gia đang phát triển ở châu Phi, châu Á, khu vực Ca-ri-bê, châu Âu, châu Đại Dương và Nam Mỹ cho thấy hơn một nửa các quốc gia sẽ được hưởng lợi về mặt kinh tế khi đưa vào sử dụng các phương tiện di chuyển chạy bằng điện. Dù chi phí ban đầu bỏ ra cho xe điện cao hơn, chiếm 70-80% so với các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, nhưng đổi lại những lợi ích tài chính mà nó mang lại có thể rất đáng kể, bởi vì chi phí vận hành và bảo trì của xe điện, từ xe máy, xe đạp đến xe bus điện đều ít tốn kém hơn. Chỉ tính riêng chi phí bảo trì thấp hơn đã giúp người sử dụng có thể tiết kiệm được đến 5.000 USD trong suốt vòng đời của xe điện, cao hơn nhiều so với chi phí tiền điện bỏ ra để vận hành xe. Đối với những quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, áp dụng đánh thuế xăng dầu và trợ cấp giá điện, thì việc sử dụng xe điện thậm chí còn mang về những khoản tiết kiệm lớn hơn nữa.

(Theo weforum, WB)

Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này: Đăng nhập.