Giá pin ô tô điện VinFast có thực sự đắt?

Theo thông báo mới của VinFast, kể từ ngày 1/9/2022, khách hàng Việt Nam khi mua 2 mẫu ô tô điện VF8 và VF9 có thể lựa chọn mua đứt cụm pin thay vì thuê pin theo tháng. Giá của VinFast VF8 Eco khi mua đứt pin là 1,478 tỷ đồng trong khi con số tương ứng của VF8 Plus là 1,646 tỷ đồng. Tiếp đến, VinFast VF9 có giá mua đứt pin là 1,97 tỷ đồng ở bản Eco và 2,178 tỷ đồng ở bản Plus. Như vậy, riêng bộ pin của VinFast VF8 đã có giá 384 triệu đồng và giá bộ pin của VF9 dao động từ 480 – 493 triệu đồng.

Sau khi thông báo này được đưa ra, đã có nhiều luồng ý kiến tranh luận trái chiều xung quanh giá pin của ô tô điện VinFast. Một số ý kiến cho rằng giá pin ô tô điện VinFast đang ở mức cao. Trong khi đó, những người khác lại thấy giá pin ô tô điện VinFast nếu so với mặt bằng chung trên thế giới thì không có gì là đắt. Vậy trên thực tế thì giá pin xe điện thế giới đang ở mức nào? Chi phí cho pin của chiếc xe điện đang cấu thành nên bao nhiêu phần của một chiếc xe? Và số tiền bỏ ra cho pin của một chiếc xe điện như vậy liệu có xứng đáng hay không?

Điều gì làm nên giá trị của bộ pin trong chiếc xe ô tô điện?

Theo tờ Bloomberg, vào thời điểm năm 2021, pin trên những chiếc ô tô điện điển hình có giá trung bình khoảng 6.300 USD (tương đương 145 triệu đồng). Pin trên những mẫu ô tô điện hạng sang thậm chí còn đắt hơn.

Sở dĩ pin ô tô điện đắt như vậy là do những thành phần bên trong. Thông thường, ô tô điện cũng sử dụng pin lithium-ion có thể sạc, giống như loại dùng cho máy tính xách tay hay điện thoại di động, nhưng có kích cỡ lớn hơn gấp nhiều lần. Các viên pin nhỏ sẽ được ghép vào thành nhiều khối, tương tự những chiếc va ly lớn. Bộ phận đắt nhất của mỗi viên pin chính là cathode (cực dương) – một trong hai điện cực dự trữ và giải phóng điện năng. Các nguyên vật liệu cần thiết để cathode dự trữ được nhiều năng lượng hơn thường khá đắt đỏ, đó là những kim loại như coban, niken, lithium và mangan.

Đây đều là những kim loại cần được khai khoáng và xử lý thành những hợp chất hóa học có độ tinh khiết cao. Chỉ riêng những kim loại này đã chiếm khoảng 51% giá thành của cả cụm pin. Trong khi đó, chi phí sản xuất, khấu hao chiếm 24%, cực âm hay anode (12%), các vách ngăn giữa cực âm, cực dương (7%), chất điện phân (4%) và vỏ pin (3%).

Giá nguyên liệu tăng vọt, chi phí pin chiếm tỷ trọng lớn trong một chiếc xe điện

Sau cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra vào hồi cuối tháng 2 đầu năm nay, giá nguyên liệu sản xuất pin ô tô điện đã tăng vọt. Trong tháng 5/2022, giá của lithium đã tăng gấp 7 lần so với thời điểm đầu năm 2021. Trong khi đó, giá coban và niken cũng leo thang không kém. Điều này kéo theo giá của pin ô tô điện cũng tăng lên. Giá pin ô tô điện trung bình vào thời điểm tháng 5 năm nay là 128 USD/kWh (khoảng 2,9 triệu đồng/kWh). Như vậy, với một cụm pin có dung lượng 80 kWh thì giá sẽ là 10.240 USD (tương đương 236 triệu đồng).

Một ví dụ điển hình cho thấy sự đắt đỏ của pin ô tô điện chính là Hyundai Ioniq 5 – mẫu ô tô điện hiện đang rất được quan tâm tại nhiều thị trường trên thế giới. Trong họp báo tại Triển lãm IIMS 2022 diễn ra vào tháng 4 năm nay, ông Bonar Pakpahan, Chuyên gia sản phẩm của Hyundai Indonesia, đã tiết lộ giá pin của Ioniq 5 bằng một nửa giá xe. Để bổ sung cho điều này, ông Tony Hadiyanto, Giám đốc mảng phụ tùng của Hyundai Indonesia, cho biết: “Không chỉ riêng Hyundai, cụm pin của những mẫu ô tô điện thông thường đều chiếm khoảng 40-50% giá xe”.

Tương tự Hyundai Ioniq 5, mẫu ô tô điện bán chạy nhất thế giới trong năm 2021 – Tesla Model 3 – cũng có giá pin rất cao. Theo công ty Recurrent chuyên nghiên cứu về ô tô điện, chi phí thay pin cho một chiếc Tesla Model 3 bằng 1/3 giá của xe. Cụ thể hơn, chi phí thay pin cho một chiếc Tesla Model 3 vào thời điểm tháng 5 năm nay rơi vào khoảng 15.800 USD (363 triệu đồng), tương đương 180 USD/kWh.

Trong khi đó, với trường hợp của VinFast VF8, giá của bộ pin chiếm khoảng 23 – 25,9% giá xe. Giá bộ pin của VinFast VF9 cũng chỉ bằng 22 – 24,3% giá xe. So với mặt bằng chung ở thị trường nước ngoài thì giá pin của 2 mẫu xe Việt có thể coi là hợp lý và không hề đắt, nhất là trong giai đoạn đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu như hiện nay.

Tất nhiên, pin ô tô điện cũng không thể đắt mãi mà sẽ có xu hướng giảm dần theo thời gian. Về lâu về dài, ngành công nghiệp phụ trợ sẽ dần chuyển hướng sang ô tô điện và các hãng sẽ tìm ra cách làm pin ô tô điện rẻ hơn, ví dụ sản xuất pin ở ngoài Trung Quốc, thay thế coban bằng niken hoặc sử dụng lithium sắt photphat chi phí thấp làm vật liệu chế tạo cực dương.

Trên thực tế, giá của pin ô tô điện đã giảm đến 83% trong vòng 1 thập kỷ qua. Theo dự báo của BloombergNEF, giá sạc pin ô tô điện được dự sẽ giảm xuống còn 92 USD/kWh vào năm 2024 và đến năm 2030 thì chỉ còn 58 USD/kWh.

Bên cạnh đó, không thể phủ nhận được một số ưu điểm như độ bền, chi phí bảo dưỡng ít do cấu tạo động cơ đơn giản hơn hay khả năng ứng dụng nhiều công nghệ cao của xe điện, cho thấy tiềm năng tương lai của loại hình phương tiện này so với xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống.

Pin xe điện VinFast có thực sự đắt hay không?

Như đã nêu phía trên, kể từ ngày 1/9/2022, khách hàng trong nước khi mua 2 mẫu ô tô điện VF8 và VF9 có thể lựa chọn mua đứt cụm pin thay vì thuê pin theo tháng. Giá của VinFast VF8 Eco khi mua đứt pin là 1,478 tỷ đồng trong khi con số tương ứng của VF8 Plus là 1,646 tỷ đồng. Tiếp đến, VinFast VF9 có giá mua đứt pin là 1,97 tỷ đồng ở bản Eco và 2,178 tỷ đồng ở bản Plus. Nói cách khác, giá bộ pin của VinFast VF8 là 384 triệu đồng, bằng 23 – 25,9% giá xe. Trong khi đó, pin của VinFast VF9 có giá dao động từ 480 – 493 triệu đồng, chiếm 22 – 24,3% giá xe.

Nếu tính toán kỹ hơn thì giá cụm pin có dung lượng 88,8 kWh của VinFast VF8 rơi vào khoảng 4,3 triệu đồng/kWh hay 188 USD/kWh. Với VinFast VF9, giá cụm pin có dung lượng 106 kWh sẽ là 4,5 – 4,6 triệu đồng/kWh, tương đương 196 – 202 USD/kWh, trung bình là 199 USD/kWh. So với giá pin ô tô điện của một nước khác trong cùng khu vực như Indonesia với chiếc Hyundai Ioniq 5, có thể thấy giá của pin của VinFast cũng không hề cao như lời đồn, nhất là trong giai đoạn đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu như hiện nay.

Những người mua VinFast VF8 và VF9 với hình thức mua đứt pin có lẽ cũng không cần quá lo lắng về chi phí thay pin vì pin ô tô điện vốn là công nghệ đã được chứng minh có tuổi thọ kéo dài trong nhiều năm. Nếu được bảo dưỡng và chăm sóc đúng cách, pin ô tô điện có thể có tuổi thọ lên đến 10 – 20 năm. Trên thực tế, các hãng sản xuất ô tô điện như VinFast cũng đảm bảo điều này thông qua chính sách bảo hành của mình. Để khách hàng an tâm sử dụng, hiện xe điện của VinFast được áp dụng chính sách bảo hành lên đến 10 năm hoặc 200.000 km (tùy theo điều kiện nào đến trước), thậm chí còn cao hơn xe của những thương hiệu quốc tế như Tesla (8 năm hoặc 192.000 km) hay Nissan (8 năm hoặc 160.000 km).

Không thể phủ nhận rằng pin hiện vẫn chiếm tỷ lệ khá cao trong giá thành của một chiếc ô tô điện. Tuy nhiên, về lâu về dài, ngành công nghiệp phụ trợ sẽ dần chuyển hướng sang ô tô điện và các hãng sẽ tìm ra cách làm pin ô tô điện rẻ hơn, ví dụ sản xuất pin ở ngoài Trung Quốc, thay thế coban bằng niken hoặc sử dụng lithium sắt photphat chi phí thấp làm vật liệu chế tạo cực dương, từ đó giúp người tiêu dùng dễ tiếp cận với xe điện hơn.

Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này: Đăng nhập.