Loại ô tô nào mới thực sự bảo vệ môi trường?

Loại ô tô nào mới thực sự bảo vệ môi trường?

Ô tô dùng xăng dầu (nhiên liệu hóa thạch), kiểu động cơ đốt trong truyền thống (ICE), dùng nhiên liệu điện tử (E-fuel), lai điện (Hybrid), thuần điện (BEV) hay pin nhiên liệu hydro (FCEV)? Tất cả đã phổ dụng và được nghiên cứu, sản xuất và thử nghiệm. Người ta nói: Giới khoa học, kỹ thuật, công nghệ có thể làm ra mọi sản phẩm, đáp ứng nhu cầu con người, chỉ có điều sản phẩm đó có sản xuất thương mại được không hay có lãi không?

Hiện nay, xe điện coi vẻ đang thắng thế, dù còn nhiều tranh cãi về lợi ích, trong đó có bảo vệ môi trường. Dù sao thì thị trường ô tô toàn cầu đã cuốn vào mục tiêu: “Kỷ nguyên ô tô điện là không thể đảo ngược”. Tại sao? Vì chúng đã được sản xuất với quy mô thương mại rồi.

Ô tô ICE gây ô nhiễm môi trường, phát thải ra sao? Việc này đã quá rõ. Ô tô hybrid và BEV cũng bị cho là không khá hơn, thậm chí phát thải nhiều hơn ở khâu sản xuất. Ô tô ICE sử dụng nhiên liệu E-fuel đang làm khó EU trong mục tiêu ngừng sản xuất, bán ra ICE vào năm 2035. Trong đó Đúc và Ý muốn tiếp tục làm ICE sử dụng nhiên liệu điện tử. Nhưng E-fuel có giá thành rất cao, có thể gấp 5 lần xăng dầu truyền thống và làm thế nào để kiểm soát được loại ô tô dùng E-fuel, một khi nó rất giống ICE truyền thống. Nếu nghiên cứu, áp dụng thành công việc sử dụng E-fuel và hydro làm nhiên liệu cho ICE, nền công nghiệp ô tô Thế giới sẽ vẫn duy trì được nguồn lực khổng lồ đã được tạo dựng hàng trăm năm. Đó là công nghệ, kỹ thuật, nhà máy, thiết bị và việc làm cho hàng trăm triệu lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật, tay nghề cao …

Còn FCEV thì sao? Một số hãng ô tô Thế giới và các hãng ô tô Nhật Bản, đi đầu là Toyota vẫn cho rằng ô tô điện không nên là cách duy nhất tiếp cận bảo vệ môi trường. Đã có một số mẫu FCEV, như Mirai của Toyota, Clarity của Honda, Santa Fe FCEV của Hyundai, HydroGen4 của GM, Mercedes-Benz F-Cell… được sản xuất, thử nghiệm, bán ra nhưng doanh số không như kỳ vọng, chỉ vì giá thành SX cao và thiếu hạ tầng chăm sóc, bảo dưỡng, dịch vụ sau bán hàng. Trở ngại chính là vấn đề đảm bảo an toàn. Ô tô FCEV cần phải có các bình chứa hydro (nhiên liệu) làm bằng sợi carbon, chịu được áp suất cao, lên tới cả ngàn Bar. Với áp suất như vậy, nguy cơ cháy nổ là cực lớn. Thêm nữa, giá thành sản xuất, hóa lỏng và bảo quản, vận chuyển hydro cũng rất cao. Tuy nhiên ưu việt của FCEV là rất lớn nên Toyota và một số hãng vẫn kiên trì ngiên cứu, kỳ vọng thành công với hướng đi này. Trước hết là ô tô FCEV có thể là xe sạch hoàn toàn, từ khâu sản xuất đến quá trình sử dụng. Khi hoạt động, nó chỉ thải ra nước và khí sạch, điện sinh ra dẫn trực tiếp tới motor truyền động, không tích trữ ở khối pin nên pin có cấu tạo gọn, nhẹ, xe cũng nhẹ. FCEV có thể được tiếp nhiên liệu rất nhanh, tương tự như đổ xăng. Vì vậy hệ thống hạ tầng, trạm xăng dầu hiện có có thể được sử dụng, tất nhiên phải nâng cấp. Đặc biệt là không phải xây dựng mới hệ thống hạ tầng trạm sạc điện, không gây áp lực lên hệ thống điện quốc gia về công suất, truyền tải, điều độ, phân phối…

Thị trường ô tô Việt Nam đang tăng trưởng nhanh và có thể sớm bùng nổ. Nước ta đang dẫn đầu ASEAN về phát triển năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời. Đã có nhũng dự án điện gió ngoài khơi, dùng điện phân nước biển, sản xuất ra hydro, hóa lỏng để sử dụng cho nhiều lĩnh vực công nghiệp, làm nhiên liệu cho ô tô ECEV. Mới đây Petro Việt Nam, đại diện là Tổng công ty CP dịch vụ Kỹ thuật – PTSC đã ký ghi nhớ hợp tác với Singapore về sản xuất và xuất khẩu điện, trúng thầu chế tạo 33 trụ điện gió cho Orsted, thuộc dự án công xuất 920 MW tại Đài Loan. Quy hoạch điện VIII cũng hướng tới 50% hộ gia đình, cơ quan, công sở sẽ dùng điện mặt trời mái nhà. Đây là những tiền đề vững chắc cho xanh hóa giao thông Việt Nam, góp phần đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.

Minh Phương

Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này:
Đăng nhập.