Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan: Trong 7 năm VinFast đã làm được điều mà các hãng xe ngoại chưa thể làm trong hàng chục năm qua

VinFast đang tạo ra bước đột phá trong ngành công nghiệp ô tô Việt Nam khi tỷ lệ nội địa hóa hiện tại đã đạt hơn 60% và dự kiến lên tới 84% vào năm 2026. Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan khẳng định, những gì VinFast đạt được trong hơn 7 năm đã vượt xa các hãng xe nước ngoài đã hiện diện tại Việt Nam hàng chục năm qua.

Phát biểu tại một tọa đàm về nội địa hóa ô tô mới đây ở Hải Phòng, bà Phạm Chi Lan nhớ lại thời điểm những năm 1990, khi Việt Nam khởi động chương trình công nghiệp hóa, các tập đoàn ô tô lớn như Toyota, Ford, Hyundai… đã ồ ạt đầu tư vào Việt Nam. Khi ấy, niềm tin và kỳ vọng đặt vào sự chuyển giao công nghệ, gia tăng tỷ lệ nội địa hóa và phát triển kỹ năng lao động cho người Việt là rất lớn.

Để hiện thực hóa mục tiêu, Việt Nam đã dành nhiều ưu đãi đặc biệt cho các hãng xe ngoại. Các nhà đầu tư nước ngoài cam kết nâng tỷ lệ nội địa hóa lên 30% sau 10-15 năm hoạt động. Tuy nhiên, thực tế cho thấy phần lớn cam kết đã không được thực hiện. Họ chủ yếu sử dụng các doanh nghiệp phụ trợ từ nước ngoài mang sang, được hưởng ưu đãi thuế lớn. Trong khi đó, các doanh nghiệp nội địa phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp cao hơn, khiến ngành công nghiệp phụ trợ trong nước khó phát triển.

Bà Phạm Chi Lan – Chuyên gia kinh tế, Nguyên Phó Chủ tịch VCCI

“Kết quả là số doanh nghiệp ngành phụ trợ của Việt Nam còn rất ít, chỉ khoảng 3.400 doanh nghiệp trên cả nước, trong đó ngành ô tô chiếm tỷ lệ rất nhỏ”, bà Phạm Chi Lan nhấn mạnh. Đó cũng là một phần lý do Việt Nam chưa thể thực hiện mục tiêu trở thành nước công nghiệp hóa theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Điều khác biệt của VinFast, theo bà Phạm Chi Lan, là họ đã làm được điều mà các hãng xe ngoại chưa thể làm trong hàng chục năm qua. Những chi tiết quan trọng như thân vỏ, động cơ của xe điện VinFast đều được sản xuất ngay tại nhà máy ở Hải Phòng. Hệ thống dây chuyền sản xuất hiện đại bậc nhất giúp VinFast nhanh chóng đạt tỷ lệ nội địa hóa hơn 60% chỉ sau 7 năm hoạt động. “Tôi hoàn toàn tin tưởng VinFast có thể đạt tỷ lệ nội địa hóa 84% vào năm 2026”, bà chia sẻ.