-
Ô Tô Điện Có Thực Sự Ít Gây Ô Nhiễm Hơn Xe Xăng? – Hãy Làm 1 Thực Nghiệm Với ABC News (Úc)
Xe điện có thực sự thân thiện với môi trường so với các loại phương tiện chạy bằng nhiên liệu khác?
Bất kể bạn là người đang sử dụng dụng ô tô điện hay đang cân nhắc tới việc chuyển đổi thì chắc hẳn đã có không dưới một lần bạn từng tự hỏi liệu xe điện có thực sự tốt cho môi trường đúng không?
Với những gì mà xe điện đang thể hiện bao gồm được truyền thông là chìa khóa để thế giới giảm phát thải và thực tế lưu lượng lưu thông trung bình chiếm 20% cũng như đang có xu hướng ngày càng gia tăng… nhưng trên hết, hẳn vẫn còn tồn tại đâu đó trong bạn những suy nghĩ ngờ vực.
Để giúp bạn có được câu trả lời xác đáng, làm căn cứ, cơ sở cho lần thảo luận tiếp theo của mình về vấn đề này với bất kỳ ai, vào cuối tháng 05/2024, chuyên trang ABC News, một trang tin tức đến từ Úc đã tiến hành thực hiện một so sánh để xác định mức độ thân thiện với môi trường giữa xe điện và xe xăng.
Số liệu được sử dụng trong bản báo cáo phân tích, đối chiếu, so sánh của ABC News được dựa trên các tính toán của Hội đồng phương tiện điện với tên viết tắt EVC, Electric Vehicle Council, một cơ quan quốc gia đại diện cho ngành công nghiệp xe điện ở Úc; chuyên trang T&E, Transport and Environment, một tổ chức chuyên môn về giao thông và năng lượng sạch ở EU; số liệu thống kê về thành phần lưới điện do Cục Biến đổi Khí hậu, Năng lượng, Môi trường và Nước của Úc công bố; và Cơ quan điều hành Thị trường Năng lượng Úc, AEMO.
Nào, không để bạn chờ lâu, chúng ta hãy cùng bắt đầu so sánh để xem kết quả thế nào nhé.
Trước hết, có một vài lưu ý nho nhỏ dành cho bạn trong chuyến hành trình thú vị của chúng ta. Thứ nhất, nghiên cứu này so sánh một chiếc xe ô tô điện và một chiếc xe ô tô chạy xăng truyền thống. Thứ hai, để chỉ ra được loại xe nào thân thiện hơn với môi trường, điểm cần tính toán là toàn bộ lượng phát thải trong suốt vòng đời của một chiếc xe, bao gồm ba giai đoạn tổng quát từ sản xuất xe, sản xuất pin cho đến vận hành và cuối cùng là xử lý, tái chế ở cuối vòng đời. Điểm cần lưu ý thứ ba đó là so sánh này thực hiện đối với xe điện chạy ở các bang khác nhau trên toàn nước Úc bởi mỗi nơi sẽ có nguyên nhiên liệu đầu vào cho việc sản xuất điện khác nhau, và điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến độ sạch cũng như thân thiện với môi trường của xe điện. Cuối cùng, so sánh này được tiến hành trên phạm vi nước Úc với mẫu số so sánh là một chiếc SUV cỡ trung bao gồm Tesla Model Y chạy điện, và đối trọng ở phía bên kia cán cân là Toyota RAV4 và Mazda CX-5 chạy xăng.
Còn bây giờ là lúc để chúng ta bắt đầu cuộc so găng hết sức thú vị này.
Giai đoạn I: Sản xuất xe
Giai đoạn sản xuất xe bao gồm việc sản xuất nguyên liệu thô trong thân xe kim loại, nội thất, lốp xe, ghế ngồi, hay nói cách khác là toàn bộ chiếc xe bất kể đó là xe điện hay xe xăng. Ở giai đoạn đầu tiên này, tất cả các xe này đều có hồ sơ phát thải tương tự nhau. Có nghĩa rằng, để sản xuất ra một chiếc xe xăng hay xe điện thì lượng phát thải không có sự chênh lệch đáng kể.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, giai đoạn này chưa bao gồm việc sản xuất pin cho xe điện.
Và đương nhiên, để khách quan nhất có thể, nghiên cứu của ABC News có xem xét đến vấn đề này. Họ sử dụng dữ liệu của pin li-ion Nickel-Mangenese-Cobalt NMC được sản xuất tại Trung Quốc bởi đây là loại pin phổ biến nhất trên thị trường xe điện tại Úc. Theo tính toán, loại pin này phát thải 105kg CO2/KWh đối với lượng carbon sinh ra từ quá trình sản xuất pin.
Kết quả là, sau khi kết thúc quá trình sản xuất, trước giờ lăn bánh, xe điện có lượng phát thải lớn hơn gần gấp đôi so với xe xăng. Tuy nhiên, con số này chưa phải là tất cả. Nên nhớ rằng, công nghệ sản xuất pin trong tương lai chắc chắn sẽ phát thải lượng khí CO2 ra môi trường thấp hơn nhờ vào sự phát triển khoa học công nghệ và tiến trình sản xuất pin cho xe điện, những thứ đang ngày càng được quan tâm, đầu tư, nghiên cứu và phát triển.
Giai đoạn II: Vận hành
Đây là giai đoạn phát thải chính của một chiếc xe trong suốt vòng đời của nó. Giai đoạn này bao gồm việc vận hành xe, bảo trì, bảo dưỡng và sản xuất năng lượng cung cấp cho chiếc xe hoạt động. Theo số liệu của Cục Thống kê Úc, ABS, Australian Bureau of Statistics, ước tính xe ô tô ở Úc trung bình lái khoảng 12.600 km/năm, hoặc trung bình 15 năm tương đương 189.000 km trong suốt vòng đời của một chiếc xe.
Và đương nhiên, một chiếc xe xăng trong quá trình vận hành chắc chắn sẽ đốt cháy xăng, tiêu hao xăng và phát thải khí thải ống xả vào khí quyển.
Vậy xe điện tiêu hao điều gì? Câu trả lời rõ ràng là điện. Nhưng nhìn sâu hơn, điện được sản xuất từ cả nhiên liệu hóa thạch và cả năng lượng tái tạo. Có nghĩa rằng, quá trình sản xuất điện chắc chắn có sự phát thải ra môi trường. Hay nói cách khác, đó chính là thứ mà xe điện phát thải.
Theo số liệu tổng hợp, thống kê và đăng tải, công bố trên chuyên trang Thủ tục Kiểm tra Xe nhẹ Hài hòa Toàn cầu, WTLP, Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure, sáng lập bởi ACEA, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu, lượng xăng ước tính sử dụng ở đây là 8,3 lít cho 100km. Thế nhưng, có một thực trạng đó là những con số này hầu như luôn thấp hơn so với việc vận hành một chiếc xe xăng trên thực tế. Bởi lẽ, có tới 70 đến 80% năng lượng mà xe xăng tiêu thụ bị lãng phí dưới dạng nhiệt, chỉ có khoảng 20 đến 30% năng lượng mà xe xăng tiêu thụ thực sự sử dụng vào việc di chuyển chiếc xe. Hơn nữa, ở Úc, người dân thường có thói quen lái xe có trọng lượng lớn hơn so với các nước khác, đặc biệt là Châu Âu. Do đó, nếu áp dụng con số của WTLP sử dụng cho Châu Âu vào so sánh này thì rõ ràng, con số thực tế ở Úc sẽ còn cao thêm nhiều nữa. Hay nói cách khác, xe chạy xăng sẽ sản sinh ra lượng phát thải đáng kể trong suốt quá trình vận hành của mình.
Để xem xét rõ ràng hơn, hãy cùng đến với đồ thị mô tả lượng phát thải CO2 ra môi trường của xe xăng và xe điện được ABC News tổng hợp lại từ các nguồn tham kháo trong thời gian 15 năm vận hành trung bình cho một chiếc xe ô tô ở Úc. Trong đó lượng phát thải của xe xăng được hiển thị bằng đường màu xanh, và của xe điện là màu đỏ. Và kết quả là, như những gì bạn có thể thấy, xe điện phát thải ít hơn rõ rệt.
Tuy nhiên, đối với xe điện, cần lưu ý hết sức sâu sắc rằng nó được cung cấp năng lượng bởi điện. Có nghĩa rằng, như đã đề cập, cách tạo ra điện ảnh hưởng trực tiếp tới lượng phát thải của xe điện. Hãy cùng xem xét vấn đề này. Theo như đường màu đỏ thể hiện lượng phát thải của xe điện trong biểu đồ, có thể thấy trong những năm đầu, đường màu đỏ tăng lên nhưng càng về những năm tiếp theo trong vòng đời trung bình của một chiếc xe ô tô ở Úc, đường màu đỏ càng ngày càng có xu hướng đi ngang. Đó là bởi thành phần của lưới điện, hay nói cách khác là nguyên nhiên liệu được sử dụng để sản xuất ra điện có sự thay đổi, trong đó năng lượng tái tạo ngày càng được sử dụng nhiều hơn theo dự báo tốc độ tăng trưởng của năng lượng tái tạo sử dụng để sản xuất điện hòa vào lưới điện quốc gia của Úc do AEMO công bố. Đồng nghĩa với đó, vào năm 2030, ước tính cùng một chiếc xe điện sẽ sản sinh ra lượng phát thải thấp hơn bởi nó sẽ được sạc bằng năng lượng tái tạo nhiều hơn.
Trên thực tế, một số bang ở Úc đã có năng lượng tái tạo cung cấp năng lượng cho lưới điện của bang, trong khi những bang khác vẫn sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch cho việc sản xuất điện. Có nghĩa rằng, một chiếc xe được sạc từ một lưới điện sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch cho việc sản xuất điện thì chiếc xe đó sẽ sản sinh ra lượng phát thải cao hơn so với một chiếc xe được sạc ở nơi mà điện được sản xuất phần lớn bằng năng lượng tái tạo. Ví dụ như khu vực Tây Úc, vào năm 2022 có tới hơn 83% điện trong mạng lưới được tạo ra từ nhiên liệu hóa thạch, trong đó chủ yếu là khí đốt. Ở chiều hướng ngược lại, lượng phát thải của một chiếc xe điện được sạc từ mạng lưới điện ở Tasmania gần như phẳng và đi ngang hoàn toàn trong giai đoạn vận hành của nó bởi toàn bộ điện ở khu vực này gần như được sản xuất bằng năng lượng tái tạo, xanh hơn so với Tây Úc, cụ thể là thủy điện. Tương tự, ở Nam Úc, nơi có nhiều năng lượng gió và năng lượng mặt trời góp phần sản xuất điện hòa vào mạng lưới. Điều này càng nhấn mạnh và làm nổi bật hơn nữa cơ hội của xe điện khi nó sẽ càng thân thiện với môi trường hơn nếu như thứ điện sử dụng để sạc cho xe được sản xuất từ năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng gió mà mặt trời. Hay nói cách khác, lưới điện càng sạch thì ô tô điện càng sạch.
Vậy đối với xe điện được sạc bằng tấm pin năng lượng mặt trời cá nhân tự lắp đặt bởi các hộ dân sẽ như thế nào? Ở Úc, theo thống kê có hơn 03 triệu hộ gia đình có lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời trên mái nhà. Và theo một cuộc khảo sát được thực hiện vào năm 2021, hầu hết chủ sở hữu xe điện đều tự sạc xe của mình với điện được sản xuất và tích trữ từ hệ thống pin mặt trời của gia đình. Số liệu cho thấy, một chiếc xe điện được sạc dạng năng lượng này sẽ sản sinh ra lượng phát thải thấp hơn trong suốt thời gian vận hành của nó, với con số ước tính ít hơn 01 tấn CO2 phát thải ra môi trường trong thời gian trung bình 15 năm vận hành một chiếc xe ở Úc hoặc 189.000km.
Giai đoạn III: Xử lý và tái chế xe
Để hoàn thiện hồ sơ phát thải của từng chủng loại xe trong suốt vòng đời của chúng, không thể không nhắc đến giai đoạn sau vận hành, đó là giai đoạn xử lý và tái chế xe, dù đó là xe xăng hay xe điện đi chăng nữa.
Trong giai đoạn này, rõ ràng lượng phát thải trong việc xử lý và tái chế một chiếc xe xăng sẽ phát thải ra môi trường với lượng lớn hơn một cách đáng kể so với xe điện. Mấu chốt nằm ở việc, đối với xe điện, những viên pin khi hết vòng đời trên một chiếc xe thường được giữ lại để tái sử dụng. Ví dụ như việc nó có thể được tái sử dụng làm pin dự phòng cho một hộ gia đình. Thậm chí, một số hãng xe hơi lớn như Tesla còn sử dụng pin xe điện cũ để cung cấp năng lượng cho nhà máy sản xuất xe. Chính những điều này giúp cắt giảm lượng CO2 phát thải ra môi trường cho việc tái chế và sản xuất pin xe điện xuống chỉ còn một nửa.
Trong nghiên cứu và so sánh này, chỉ được thực hiện đối với xe điện và xe xăng. Tuy nhiên, còn một loại xe chạy nhiên liệu khác mà nhiên liệu đó không hoàn toàn là dầu, chính là dòng xe hybrid, thứ vừa có thể chạy điện vừa có thể chạy nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, có một thực tế rằng nếu so với với xe hybrid, đây sẽ là một điều vô cùng phức tạp bởi độ đa dạng cung cấp năng lượng để vận hành loại xe này. Ngoài ra, độ xanh của xe hybrid không chỉ phụ thuộc vào thành phần mạng lưới điện nơi nó được sạc mà còn phụ thuộc vào quyết định sử dụng loại nhiên liệu nào để vận hành xe cũng như mức độ chăm chỉ, ý thức của chủ sở hữu xe trong việc có sạc xe hybrid để vận hành hay không. Trong một báo cáo của Cơ quan Môi trường Liên minh Châu Âu, European Union’s Environment Agency, thực tế lượng phát thải từ xe hybrid cắm sạc cao hơn 3,5 lần so với các báo cáo có trước đó. Và báo cáo này cũng kết luận rằng, xe hybrid được sạc và lái ở chế độ điện ít hơn nhiều so với cái cách mà chúng được kỳ vọng sử dụng…
Kết luận lại, nhìn chung, từ nghiên cứu của mình, ABC News đưa ra nhận định mỗi chiếc xe điện sẽ sản sinh ra tổng lượng phát thải ít hơn so với chủng loại xe xăng tương đương, không phụ thuộc vào nơi chúng được sạc. Ngay cả trong trường hợp đối với một lưới điện vẫn sử dụng một số nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện thì xe điện vẫn có lượng phát thải CO2 tổng thể thấp hơn nhiều so với xe xăng. Và đương nhiên, điều này sẽ ngày càng được cải thiện khi điện trở nên xanh hơn. Thêm vào đó, so sánh này được thực hiện với một chiếc SUV chạy điện, do đó đối với những chiếc xe điện hạng nhẹ hơn như hatchback thì chúng còn có lượng phát thải thấp hơn nữa!
Hy vọng rằng, qua video này, bạn đã có được phần nào câu trả lời cho vấn đề xe xăng hay xe điện thân thiện hơn với môi trường, cùng những căn cứ, cơ sở khoa học cho các luận điểm. Chúc bạn có những giây phút thật sự thoải mái trong lần thảo luận tiếp theo của bản thân về vấn đề này.
Quan trọng hơn cả, hãy chia sẻ cho chúng tôi về điều đó hoặc suy nghĩ, cảm nhận của bạn bằng cách bình luận ngay dưới video này. Nếu thấy video bổ ích, hãy ủng hộ chúng tôi bằng cách nhấn Like, Share và Subscribe.
Trân trọng cảm ơn!
Nguồn tham khảo và tổng hợp: ABC News; EVC; AEMO; T&E; WLTP;… cùng nhiều nguồn khác từ Internet.
Nguồn: https://www.abc.net.au/news/2024-05-27/comparing-electric-cars-and-petrol-cars/103746132
Dịch và biên tập bởi Độc Đáo TV
Bạn cần đăng nhập để tương tác với nội dung này:
Đăng nhập.Thời gian từ: 01-06-2024
Ô Tô Điện Có Thực Sự Ít Gây Ô Nhiễm Hơn Xe Xăng?
- Chắc chắn rồi!
- Còn phụ thuộc nhiều yếu tố!
Bình luận
Bạn phải đăng nhập để bình luận